Tohma’ya Su, Darende’ye Hayat Projesi Başarıyla Tamamlandı

Malatya’nın Darende ilçesinde hayat veren Tohma Çayı’ndan daha verimli faydalanmak amacıyla Darende Rafting Dağcılık ve Doğa Sporları Kulübü (DRAFT) tarafından başlatılan proje başarıyla sona erdi. Birleşmiş Milletler Kalkınma Programı (UNDP) tarafından desteklenen “Tohma’ya Su, Darende’ye Hayat” Projesi, Genç Yolcu sitesi Kurucularından Yunus Emre Aydoğan, Muhammet Bedrettin Toprak, Zeynep Tuba Toprak tarafından proje başarıyla tamamlandı.

Salma ve damlama sulama sistemleri arasındaki farkı göstermek üzere uygulanan “Tohma’ya Su, Darende’ye Hayat” projesiyle 600 milyon litre su tasarrufu sağlandı. Genç Yolcu Sitesi Genç Yolcu arkdaşlarımızı, Genç Arkadaşların fikirlerine desteklerinden dolayı Coca Cola, Hayata Artı Vakfı, Yaşama Dair vakfına desteklerinden dolayı tebrik ediyoruz.

Malatya’nın Darende ilçesinde, salma ve damlama sulama sistemleri arasındaki farkı göstermek üzere uygulanan “Tohma’ya Su, Darende’ye Hayat” projesiyle 600 milyon litre su tasarrufu sağlandı.

Darende ilçesinden geçen Tohma Çayı’ndan daha çok yararlanmak amacıyla Kalkınma Programı (UNDP) tarafından desteklenen “Tohma’ya Su, Darende’ye Hayat” projesi, “Hasat Şenliği” programıyla tamamlandı. Proje uygulayıcısı Bedrettin Toprak, yaptığı konuşmada, birer dönümlük yan yana olan bahçelerinin birinde salma, diğerinde damla sulama sistemiyle ürün yetiştirerek verim oranını değerlendirdiklerini söyledi. Damla sulama sistemi denenen alanda salma sulamaya göre yüzde 58 oranında su tasarrufu sağladıklarının altını çizen Toprak, “Projemizin faydalarını Darende genelinde 30’u aşkın köyde 500 çiftçiyle yüz yüze görüşerek anlattık.

Konuyu benimseyen çok sayıda çiftçi uygulamalarımızı da inceleyerek damla sulama sistemine geçeceğini belirtti. 110 çiftçi de sistemi bahçe ve tarlalarında uygulamaya başladı. Bu süreçte yaklaşık 600 milyon litre su tasarrufu yapıldı” diye konuştu.

Projeyi maddi olarak destekleyen Coca Cola firmasının Türkiye Direktörü Canan Kestane de şirket olarak hayata artı değer katmak için doğa ve çevreye yönelik projelere destek verdiklerini söyledi. Bugüne kadar Dicle ve Manyas gibi önemli su kaynaklarının çevresindeki sorunların çözümüne yönelik projelere destek verdiklerini belirten Kestane, “Bu yıl da Tohma Çayı ile Büyük Menderes gibi su kaynakları etrafındaki projelere destek sağlıyoruz.

Firma olarak çevre sorunlarını önemsiyoruz. Çünkü yarınlara iyi bir gelecek, iyi kaynaklar, temiz bir çevre bırakmak zorundayız” dedi. Pilot projeler ürettiklerini dile getiren Kestane, “Sürdürülebilen ve yaygınlaşabilen çalışmalar Türkiye’nin farklı alanlarında uygulanıyor. Bu tür projelerle su kaynakları sorununun çözümüne karşı bir adım daha öteye gidildiğine inanıyorum” ifadesini kullandı.

Darende ilçesinde, salma ve damlama sulama sistemleri arasındaki farkı göstermek üzere uygulanan proje sonucunda, damlama sulama sistemi ile üretilen domates, biber ve salatalıkta, fide başına düşen üründe artış gözlendi.

Darende ilçesinden geçen Tohma Çayı’ndan daha çok yararlanmak amacıyla Birleşmiş Milletler Kalkınma Programı (UNDP) tarafından desteklenen ”Tohma’ya Su, Darende’ye Hayat” adlı projeyi Zaviye Mahallesi’ndeki tarlasında uygulayan Muhammed Bedrettin Toprak, burada damlama ve salma sulama sistemleri ile tarlasının iki ayrı bölümünde ürettiği domates, biber ve salatalıkların hasadını yapmaya devam ediyor.

Üreticiyi tarlasında ziyaret eden Darende Kaymakamı Mehmet Aktaş, daha az su ile tarım yapmak için çabasından ötürü kutladı. Aktaş, damlama sulama sisteminin yaygınlaştırılması gerektiğini söyledi. Muhammed Toprak da, damlama sulama sisteminin faydalarına değinerek, üreticilerin geleneksel sulama alışkanlıklarından vazgeçmesini istedi.

Toprak, ”Tarlamı birer eşit dönüme böldüm. Bunların birinde damlama sulama ile sebze yetiştirdim, diğerinde ise salma sulama yöntemini denedim. Damlama sulama sistemini denediğim bölümde salma sulamaya göre yüzde 58 oranında su tasarrufu sağladım” diye konuştu.

-Damlama sulamada fide başına düşen üründe artış oldu-

İlçenin içinden akan Tohma Çayı’nın üreticiler tarafından sulamada kullanıldığını ifade eden Toprak, bu çayın verimli kullanılması gerektiğini dile getirdi. Toprak, ”Tohma Çayı belki yüz yıllardır akıyor ama bu kaynak sonsuz değil. Bu nedenle yeni bir sulama yöntemi olan damlama sulama sistemini kullanarak üretim yaptığımızda daha az su harcıyoruz.

Aynı zamanda bu sistemle, daha az çalışma ile daha çok ürün aldık. Damlama sulama sisteminde ürettiğimiz domates, biber ve salatılıkta, fide başına düşen üründe artış gözlemledik. Ayrıca aşırı sulamadan kaynaklanan hastalıkların azalması nedeniyle bitkilerin ömrü uzadı” dedi.

PROJENİN BAŞLANGIÇ SÜRECİNDEKİ BASIN HABER

Malatya’nın Darende ilçesine hayat veren Tohma Çayı’ndan daha verimli faydalanmak amacıyla Darende Dağcılık ve Darende Rafting Dağcılık ve Doğa Sporları Kulübü (DRAFT) tarafından yapılan proje, Birleşmiş Milletler Kalkınma Programı (UNDP) tarafından desteklenen “Tohma’ya Su, Darende’ye Hayat” Projesi hayata geçiriliyor.

Proje kapsamında Darende Rafting, Dağcılık ve Doğa Sporları Derneği (DRAFT) tarafından yürüttüğümüz çalışmayla ilçemizin Zaviye Mahallesi’nde kurulacak olan pilot arazide damla sulama yönteminin salma sulama yöntemlerine göre farklarının yerinde test edilerek çiftçilerin geleneksel sulama alışkanlıklarının değiştirilmesini hedefliyoruz.

Coca-Cola Hayata Artı Vakfı ile Yaşama Dair Vakfı’nın da (YADA) destek verdiği proje uygulama alanın yerinde görülmesi amacıyla ilçemize gelen Coca-Cola Türkiye Teknik Direktörü Canan Kestane, Kurumsal İlişkiler Müdürü Simge Balaban, Kurumsal İlişkiler Uzmanı Erdal Kiraz, Yaşama Dair Vakfı yöneticisi Betigül Onay, proje ekibi ile Darende Kaymakamı Mehmet Aktaş’ı ziyaret ederek çalışma hakkında bilgiler verdik.

Kaymakam Mehmet Aktaş, ziyarette yaptığı konuşmada, “Dünya Su Günü’nü kutladığımız baharın başladığı böylesine güzel bir zamanda, ilçemize hayat veren ve yaz aylarında büyük çoğunluğunun sulamaya ayrıldığı Tohma Çayı’nın daha verimli olarak nasıl kullanılması yönündeki bu çalışmayı canı gönülden destekliyoruz. Yakın bir zamanda faaliyete geçecek olan Gökpınar Sulama Projesi’nin de birçok bölümünde damla sulama yöntemiyle uygulanacağını düşündüğümüzde desteklediğiniz projenin önemi daha da bir ehemmiyet kazanmaktadır. Bu proje havzada örnek teşkil etmektedir” dedi.

Proje Koordinatörü Muhammet Bedrettin Toprak, Zeynep Tuba Toprak, Yunus Emre Aydoğan, projeyle hem birim alandan alınan verim artırılacağını, hem de eşsiz doğa güzelliğine sahip Tohma Çayı’nın korunacağını ifade ettiler.

Sözleşmelerin imzalandığını ve uygulamaya geçildiği kaydeden Bedrettin Toprak, “Proje, Tohma Havzası genelinde yüzde 5 olan damla sulama kullanımını artırarak havzanın su kaynaklarını korumayı hedefliyor. Ayrıca Tohma suyuna geri kazandırılan su ile bölgenin önemli geçim kaynaklarından olan doğa turizmine katkıda bulunmayı hedefliyor” diye konuştu.

Projeyle bir doğa harikası olan Tohma kanyonunu korurken bölge çiftçisinin de birim araziden aldığı verimi artırmayı hedeflediklerini söyleyen Toprak, değişen dünya şartlarında tarımın da modern yöntemlerle yapılarak hem doğayı korumanın hem daha verimli ürün elde etmenin hem de bölgeye örnek teşkil etmenin mümkün olacağını sözlerine ekledi.

Firma yöneticileri ve vakıf temsilcileri daha sonra DRAFT yöneticimiz Sebahattin Ateş ve beraberindekilerle, proje destekleyicisi olan Gıda Tarım ve Hayvancılık İlçe Müdürlüğü, Ziraat Odası Başkanlığı ve Kaymakamlık Proje Ofisi’ni ziyaret ettik.

—–

Tohma’ya Su Darende’ye Hayat Ölçüm Sonuçları

16.09.2012 tarihine kadar elde edilen verilere göre:

-Projeden yaklaşık 10.000 kişinin haberdar olduğu tahmin edilmektedir.

-Yanı sıra (Hasat Şenliği etkinliğindeki görüşmelerin de eklenmesiyle) yüzyüze görüşülen 500’e yakın çiftçiden 300 kadarı edindikleri bilgiler sonucu damla sulamaya sıcak bakmakta ve sisteme geçmeyi düşünmektedir.

-Yaklaşık 90 çiftçi ise damla sulama yöntemine kısa vadede geçeceğini ekibimize beyan etmiştir.
(Tarım İlçe Müdürliğü ise bu rakamın 110 olacağını öngörmektedir.)

-Yakın dönemde sistemi kuracağını söyleyen çiftçilerden alınan rakamlara göre toplam damla sulamaya geçilecek arazi yüzölçümü tahmini 337 dekardır.

-Bir dönem içerisinde bu alanlarda 600.000.000 litreye yakın su tasarrufu sağlanmaktadır.

-Darende ilçesinin 2011’de yıllık su tüketiminin 428.000.000 litre olduğu göz önünde bulundurulursa 2 dönemlik su tasarrufu ile Darende’nin yaklaşık 3 yıllık su ihtiyacı karşılanabilmektedir.

-Ortalama 20 yıla yakın ömür biçilen damla sulama sisteminde bu süre göz önüne alındığında bu alanlardan elde edilecek toplam su tasarruf miktarı yaklaşık: 1.200.270.000* lt ye ulaşmaktadır.

-Görüşülen ve ziyaretler bulunan 500’e yakın çiftçiden damla sulamaya sıcak bakan yaklaşık 300 kadarının da sistemi kurması ile edilen su tasarrufunun uzun vadede yaklaşık 3.850,690,000 lt olması beklenmektedir.

– Uygulama alanında yapılan ölçümlerde ise;

-Damla Sulama kısmında, salma sulama kısmına göre %62 daha az su kullanıldı.
-Damla Sulama kısmında salma sulama kısmına göre
1- Domateste %30
2- Salatalıkta %30
3- Biberde %20 lik verim artışları gözlenmiştir.**

-Uygulama alanı hizmet personeli damla sulama kısmında salma sulama kısmına göre saat oranı ile %55 daha az çalışmıştır.

*oran içerisinde kayısı ve sebze ayrı hesaplanmıştır çünkü iki türün dönemsel su ihtiyacı farklıdır.
** Oranlar herhangi bir nedenden eksikmiş tarafın diğer taraftaki fide sayısına göre oranlanarak bulunmuş halidir

Haber: Emre Aydoğan – Aslan Tektaş – AA – İHA – DHA – Genç Yolcu

Basında Çıkan Haber Linkleri:

www.hayataarti.orgwww.mynet.comwww.malatyasonsoz.com.tr –  www.kalitekdamlasulama.comwww.malatyam.comwww.malatyakentgazetesi.comwww.darendehaber.comwww.beyazgazete.comwww.zaman.com.trwww.malatyaguncel.comwww.gazeteoku.orgwww.haber50.comwww.malatyahaber.com

Bu yazımızı okuyan 1.325. takipçimizsiniz.

gencyolcular

Genç Yolcu 2005 yılında #BirlikteKeşfedelim sloganıyla Gezi • Kültür • Sanat alanında yayın hayatına başlamıştır. İletişim: bilgi@gencyolcu.com

Bir yanıt yazın

E-posta adresiniz yayınlanmayacak. Gerekli alanlar * ile işaretlenmişlerdir