Hafızayı tahtaya kazımak

Yüzyıllardır dünyanın dört bir yanındaki Müslümanlar, çok mühim ve övülmüş bir amel olduğu için Kur’an-ı Kerim’i ezberlerine almaya çalışıyor. Hafızlık yapmak isteyen insanlar genelde bir hocanın dizinin dibine oturarak hafızlığını tamamlamak için gayret ediyor. Fakat öğretim teknikleri dünyanın farklı bölgelerinde değişiklik gösteriyor ve zaman geçtikçe değişiyor.

Sudan’ın Darfur bölgesindeki bir medresede öğrenciler tahta levhalarıyla eğitim görüyor.

Nijerja Müslümanları
Fatiha süresi yazılı olan ve çevresi işlenmiş, Nijerya’ya ait bir tahta levha.

Afrika’da ise geleneksel yöntemler zamana meydan okumuş durumdalar. Afrika bölgesinde hafızlık yapmak isteyen çocukların, bir şehirde yaşamıyorsa, köy medreselerine gitmekten başka bir şansı yok. Burada ise Kur’an’ı ezberlemeye başlamadan önce yapılması gereken şey tahta levhaların nasıl kullanılacağını öğrenmek.

Üzerine Fatiha süresi ve Bakara süresinin ilk 5 ayeti yazılı olan tarihi bir levha.

Tahta levhalar yüzyıllardır Afrika bölgesinde geleneksel öğretimin bir parçası.

Tarihi Levha
Moritanya’dan üzerine İnşirah süresi işlenmiş bir tahta levha.

Belki kâğıt için yeterli malzemeden yoksunluk, belki de bölgeye kâğıt işleme yöntemlerinin geç gitmesi gibi sebeplerle Afrika medreselerinde kâğıt oldukça az kullanılan bir malzeme olagelmiş. Bunun yerine öğrencilerin ellerine yaklaşık yüksekliği 50 cm, eni 20 cm olan, levha anlamına gelen “Lavh” dedikleri bir tahta parçası veriliyor.

Sudan Medrese Öğrencileri
Sudan’ın Darfur bölgesindeki bir medresede öğrenciler tahta levhalarıyla eğitim görüyor.

Bu tahtalar kâğıdın yokluğunda bir yazı tahtası rolü görüyor. Öğrenci kendi hazırladığı tahta kalem ve mürekkep ile bu levhaya yazarak Kur’an’ı ezberlemeye çalışıyor. Her gün hocalarının onlara okuduğu bir sayfayı ilk önce bu levhalara işleyen öğrenciler daha sonra ise ezberlerine geçiriyor.

Afrika medrese
Öğrencilerin tahta levhaları kullandığı Moritanya medreselerinden bir fotoğraf.

Sayfayı ezberleyen çocuklar, derslerini hocasına karşı bu sayfayı okuyarak veriyor. Eğer öğrenci o günün sonunda sayfayı ezberleyememiş veya bir hata yapmış ise sayfa o öğrencinin tahta levhasında yazılı kalıyor fakat başarılı olduysa su ile yıkayarak tahtasını yarınki sayfayı yazmak üzere temizliyor.

Fas’ın Sela kentinde bulunan Tevhid Medresesi, ahşap levhalarla yapılan Kur’an-ı Kerim hafızlığı geleneğini devam ettiriyor.

Afrika medreselerinin ayrılmaz bir bütünü olan tahta levhaların yıkanan mürekkebi bazı bölgelerde sağlık için dahi kullanılıyor.

Sudan Darfur bölgesindeki kamplardaki öğrencilerin yüzde 80’i hafız. Ülkede hafızlık asırlardır tahta levhalar üzerinde yapılıyor.

Levhalar üzerlerine yeni bir ayet yazılmak üzere yıkandıktan sonra geriye kalan mürekkepli suyun, Kur’an ayetlerinden ortaya çıkan bir su olması hasebiyle, birçok hastalığa şifa olacağı inancı epeyce yaygın. Bu inanışa sahip Afrikalılar, hastalıklarına çare olması niyetiyle bu suyu tüketiyor.

tahta levhalar
Tahta levhalar Afrika medreselerinin çok önemli bir parçası.

Afrika medreselerinde kullanılan bu yöntem, öğrencilerin yazarak öğrenmesini sağladığından, Kur’an’ı ezberlemelerini daha da kolaylaştırıyor. Tahta levhalar sadece ezber için kullanılmıyor, yer yer üzerine tezhip inceliklerinin işlendiği bir sanat eserine de dönüşüyor.


Sudan’da Geleneksel Kur’an kurslarında “Lovh” adı verilen, bir diğer adıyla levha olan tahtalarda, Kur’an-ı Kerim Yazılarak ezberleniyor. 

Türkiye Diyanet Vakfı’ndan Sudan’a 30 bin Kur’an-ı Kerim

Türkiye Diyanet Vakfı, Hediyem Kur’an Olsun projesi kapsamında, Afrika’da Kur’an talebinin yoğun olduğu ve Kur’an eğitiminde “luh” adı verilen tahtaların kullanıldığı ülkelerden Sudan’da 30 bin öğrenciye Kur’an-ı Kerim hediye etti.

TDV’nin Diyanet İşleri Başkanlığı ile birlikte “ilahi mesajın yeryüzünde ulaşmadığı kimse kalmasın” sloganıyla başlattığı proje kapsamında gelen Kur’an bağışları, ihtiyaç sahiplerine ulaştırılmaya devam ediyor.

Proje kapsamında Sudan’daki Kur’an-ı Kerim ihtiyacı da tespit edilerek, ülkeye 100 bin Kur’an-ı Kerim gönderilmesi kararlaştırıldı. Sudan Kur’an-ı Kerim Üniversitesi işbirliğiyle, ilk etapta basımı tamamlanan 30 bin Kur’an-ı Kerim, başkent Hartum’da ve El Cezire bölgesindeki Medeni şehrinde fakülte kampüslerinde ve 8 ayrı Kur’an kursunda dağıtıldı. Dağıtımlarda, 11 bin üniversite ve 19 bin Kur’an kursu öğrencisine Kur’an-ı Kerim hediye edildi.

Türkiye Diyanet Vakfı Sudan’da 30 bin Kur’an-ı Kerim dağıttı.

 70 bin Kur’an-ı Kerim daha ulaştırılacak

Sudan’daki Kur’an-ı Kerim dağıtımlarına katılan Türkiye Diyanet Vakfı Genel Müdür Yardımcısı Abdurrahman Çetin, Sudan’da dağıtılan 30 bin Kur’an-ı Kerim’in haricinde 70 bin Kur’an-ı Kerim daha dağıtmayı hedeflediklerini belirtti.

Abdurrahman Çetin, Hediyem Kur’an Olsun projesine destek verenlere de teşekkür ederek, “Kur’an-ı Kerimleri kendilerine gönderenlere toplu hatim duaları yapıldı, o dualarla karşılandık. Sadece Kur’an-ı Kerim hediye etmiş olmadılar, karşılığında buradaki insanların gönüllerini ve dualarını da kazanmış oldular” dedi. 

Türkiye Diyanet Vakfı Sudan’da 30 bin Kur’an-ı Kerim dağıttı.

Tahtalara yazarak eğitim veren kurslara Kur’an-ı Kerim ulaştırıldı

Afrika’nın üçüncü büyük ülkesi Sudan, hafız yetiştiren Kur’an kurslarıyla biliniyor. Bölgedeki imkânsızlıklar nedeniyle Kur’an kursu öğrencileri yüzyıllardır “luh” adını verdikleri tahtaları kullanıyor. Sudanlı çocuklar Kur’an derslerinde öğrendiklerini luhlara yazarak ezberliyor, sonra da silerek yeni öğrendiklerini yazıyor. Türkiye Diyanet Vakfı, luh tahtalarının kullanıldığı bu geleneksel kurslara da giderek Kur’an-ı Kerim hediye etti.

Türkiye Diyanet Vakfı heyeti, Kur’an-ı Kerim dağıtımı için gittikleri Kur’an kurslarında tekbir ve ilahilerle karşılandı. 

Türkiye Diyanet Vakfı Sudan’da 30 bin Kur’an-ı Kerim dağıttı.

Dağıtılan Kur’anlar Sudan’da basıldı

Dağıtılan Kur’an-ı Kerimlerin basımı da Sudan’da gerçekleştirildi. Kur’an-ı Kerimler Hafs kıraatinin yanı sıra Sudan özelinde yaygın kullanılan Duri kıraatine göre bastırıldı.

Türkiye Diyanet Vakfı Uzmanı Emrah Özgül, Kur’anların dağıtılan ülkelerde basılmasının önemine dikkat çekti ve “Yerinde basımı hem maliyeti düşürdüğü hem de yerel ihtiyaçlara cevap verme konusunda daha işlevsel olduğu için tercih ediyoruz. Sudan’da Kur’an-ı Kerim bastırdığımız matbaa da dünyadaki üçüncü büyük Kur’an matbaası özelliğini taşıyor” dedi.

Türkiye Diyanet Vakfı, mahallinde Kur’an-ı Kerim basım faaliyetleri kapsamında Sudan’ın başkenti Hartum’da bulunan dünyanın sayılı Kur’an matbaalarından biri olan Dar Mushaf Afrika Matbaası ile protokol imzalamıştı.

Hediyem Kur’an Olsun Projesi kapsamında Afrika’dan Balkanlar’a, Kafkasya’dan Latin Amerika’ya kadar pek ülkede yüzbinlerce Müslümana Kur’an-ı Kerim hediye ediliyor. Kur’an hediye etmek isteyenler 4333’e SMS göndererek ya da online bağış sistemiyle projeye destek olabiliyor.

Proje kapsamında hayırseverler tarafından Mart 2017 sonu itibariyle 700 bin 152 adet Kur’an-ı Kerim hediye edildi. Toplamda yurt içi ve yurt dışında 268 bin 203 mealli Kur’an-ı Kerim dağıtımı yapıldı, 215 bin adet farklı dillerde mealli Kur’an-ı Kerim çalışması da baskı aşamasında. Baskıların Ramazan ayı itibariyle tamamlanıp dünyanın farklı noktalarında dağıtılması hedefleniyor.

Kaynak: Diyanet /Mecra – Selim Teke

Bu yazımızı okuyan 3.808. takipçimizsiniz.

Misafir Yazar

Misafir yazar olmak istermisiniz ? Sizleri gencyolcu.com ziyaretçileriyle buluşturmak hedefi ile misafir yazarlık kabul ediyoruz. Kriterler: Yazılar kesinlikle özgün ve size ait olmalıdır. Yazınız gencyolcu.com da yayımladıktan sonra link vererek başka yerde yayımlaya bilirsiniz. Yazınızı bilgi@gencyolcu.com adresimize gönderebilirsiniz.

Bir yanıt yazın

E-posta adresiniz yayınlanmayacak. Gerekli alanlar * ile işaretlenmişlerdir