Burçin Mutlu Pakdil, yeni galaksi keşfetti
ABD’de doktora öğrencisi olan Burçin Mutlu Pakdil, “Sonradan” adı verilen ve eşine çok az rastlanan bir çift halkalı galaksinin izini buldu. ABD’de çalışmalarını sürdüren gökbilimci Burçin Mutlu Pakdil, ‘çift halkalı’ galaksi olarak nitelendirilen ve çok nadir görülen türde bir galaksi (yıldız kümesi) buldu. Minnesota Duluth Üniversitesi’nden Burçin Mutlu Pakdil önderliğindeki bir ekibin, Royal Astronomical Society Aylık Tebliğleri dergisinde yayınlanan araştırma sonuçlarına göre, eşsiz güzellikteki çift halkalı galaksi, Dünya’dan 359 milyon ışık yılı uzaklıkta yer alıyor. (1 ışık yılı = yaklaşık 10 trilyon kilometre).
Samanyolu başta olmak üzere bilinen evrende gözlemlenebilen yüzbinlerce galaksi, hemen hemen aynı sarmal görünüme sahip. Ancak yeni keşfedilen bir yıldız kümesi aralarından sıyrılmayı başarıyor. ‘PGC 1000714’ katalog numarasıyla kayıtlara geçen ancak ‘Burçin’in Galaksisi’ olarak adlandırılan dev küme, sıradışı görüntüsüyle dikkat çekiyor.
Aşırı derecede nadir ‘Hoag tipi galaksi’ sınıfına giren ‘Burçin’in Galaksisi’nde merkez halkanın 5,5 milyar yıllık eski yıldızlardan oluştuğu, dışarıdaki ikinci halkada ise 130 milyon yıllık daha genç yıldızların yer aldığı belirtiliyor. Yıldızlar arasındaki yaş farkı, söz konusu galaksiye çok az görülen çift halkalı bir şekil sağlıyor.
Keşfiyle alakalı bir açıklama yapan Beşiktaş Anadolu Lisesi mezunu Burçin Mutlu Pakdil, iç ve dış halkanın farklı renklerinin, bu galaksinin iki farklı oluşum periyodu yaşadığını gösterdiğini, ancak bu ilk anlık görüntülerden galaksinin halkalarının nasıl oluştuğunu bilmenin imkansız olduğunu belirtti.
Pakdil ve ekibi, dış halka yıldızlarının yavaş yavaş parçalanmış bir galaksiden açığa çıkan gazlardan oluşabileceğini düşünüyor. İç halkanın kökeni biraz daha gizemli. Astronomlar, burada gördüklerini tam olarak anlayabilmek için daha yüksek çözünürlüklü gözlemlerin gerekli olduğunu vurguluyor.
Araştırmaya katılan gökbilimcilerden Patrick Treuthardt ise, “Ne zaman benzersiz veya garip bir çalışma nesnesi bulsak, bu evrenin çalışma biçimiyle ilgili mevcut teorilerimize ve varsayımlarımıza meydan okuyor ve genelde bize hala çok şey öğrenebileceğimizi hatırlatıyor” yorumunu yaptı. ‘Hoag’ tipi çift halkalı galaksilerin, gözlemlenebilen evrendeki yıldız kümelerinin yüzde 0.1’inden daha az olduğu belirtiliyor.
Türkiye’de 2009 yılında Bilkent Üniversitesi’nden mezun olan ve 3 ödülü bulunan Burçin Mutlu Pakdil, ABD’de sırasıyla Texas Tech Üniversitesi, Arkansas Üniversitesi ve Minnesota Üniversitesi’nde astrofizik üzerine çalışmalarını sürdürüyor. Aşağıdaki video klipte Pakdil ile yapılmış yeni bir röportaj yer alıyor.
Bilimpro
