Türkiye’nin ilk akredite meyvesi kayısı oldu
Türkiye’de ilk kez bir meyve için akreditasyon çalışması yürütecek bir yapı kuruldu. Dünya kuru kayısı üretiminin yüzde 80’ini karşılayan Malatya’da, valiliğin girişimleriyle Kayısı Uygunluk Belgelendirme Kurumu (KAK) oluşturuldu. Kurum, ilk olarak Türkiye Akreditasyon Kurumu (TÜRKAK)’ndan da onay aldı.
Akreditasyon kurumu, ‘kuru kayısı, kayısı çekirdeği, üretim normları’ başlıkları altında bahçe tanzimi, kayısı hasadı, kükürtleme, kurutma gibi işlemler başta olmak üzere, üretimden satışa 11 evreyi standart hale getirmeye çalışacak. Gönüllülük esasına dayanan uygulamada, akredite olmak isteyen üreticilerin bahçelerine ‘turuncu bayrak’ verilerek üretimin her aşaması denetlenecek. Akreditasyon çalışmalarıyla kent üreticisine yılda yaklaşık 400 milyon dolar kazandıran ürünün katma değerinin artırılması, şehre katkısının 1 milyar dolar seviyesine çıkartılması hedefleniyor.
Malatya Valisi Ulvi Saran, kayısının gerek ulusal pazarda, gerekse uluslararası pazarda kalite ve sağlık şartlarına uygun yetiştirildiğinin belgelendirilmesinin büyük önem taşıdığını belirtti. Bu kapsamda, Kayısı Uygunluk Belgelendirme Kurumu kurulduğunun altını çizen Saran, bu çalışmanın Türkiye’de herhangi bir gıda ile ilgili olarak bütün aşamalarını kapsayacak şekildeki ilk yapılanma olduğunu vurgulayarak, “Amaç, kayısının toplam değerliliği, yani genel itibarını, genel değerini artırmaktır. Bunu sağlarsak hem üreticiler, hem alım satımıyla uğraşanlar, hem fabrikalar, hem de genel olarak Türk ekonomisi bundan büyük bir yarar sağlayacaktır.” dedi.
Kurumun, TÜRKAK tarafından akredite olduğunu, “TS 485 Kuru Kayısı ve TS 3690 Kayısı Çekirdeği” standart ve kriterlerinde uluslararası geçerliliği olacak şekilde ürün belgelendirmelerini yapabileceğini vurgulayan Saran, KAK’ın Türkiye’de bir gıda ürünüyle ilgili sistem olarak belgelendirileceği, akredite edileceği ilk ve tek örnek olduğunu söyledi.
Bu çalışmanın, kayısının gerek ulusal pazarda gerekse uluslararası pazarda kalite ve sağlık şartlarına uygun yetiştirildiğinin belgelendirilmesi anlamını taşıdığını ifade eden Saran, böylece kayısının ekonomik açıdan daha yüksek getirisinin sağlanacağını ifade etti. Şu anda kuru kayısı ihracatından ülkenin gelirinin 350 milyon dolar olduğuna işaret eden Saran, bu çalışmaların, kayısıdan elde edilen geliri bir kaç yüz milyon dolar artırmasını hedeflediklerini anlattı.
Kayısı satışı yapan esnaf Mahmut Deniz de kayısının, Malatya coğrafi işaretiyle dünyaya kaliteli bir şekilde satılması açısından böyle bir çalışma yapılmasını faydalı bulduğunu belirtti. Kentteki üretiden satıcıya herkesin bu uygulamaya destek vereceğine inandığını dile getiren Deniz, “Malatya’da yaklaşık olarak dört yüz ton kayısı yaş olarak üretiliyor, bunun yüz tonu da kuru olarak dışarıya ihraç ediliyor. Güzel bir adım atılmış. Kayısı sadece meyve olarak satılmıyor. Kayısıdan üretilen 60’a yakın ürün var. İlaç sanayiinden, hazır gıda ve savunma sanayiine kadar birçok türevi yapılıyor.” dedi.
İlyas Meral isimli esnaf ise akreditasyon çalışmalarının çok yerinde olduğunu kaydetti. Kayısıda tanıtım yapılmadığı için piyasanın darlığından şikayet eden Meral, “Tanıtım yapılmayınca pazar bulmakta sıkıntı yaşanıyor. Akreditasyon çalışması kayısının prestiji ve markalaşması adına çok önemli bir adım. Ben çok önemli katkılar sağlayacağına inanıyorum.” diye konuştu.
