Televizyon Programı Formatları

Ne demiştik? Sinema ve televizyonun kadirşinas takipçileri… Evet sizlere bu yazıda televizyon programı formatlarından bahsetmek istiyorum. İzlediğiniz filmlerin ve dizilerin senaryosu olduğu gibi, televizyon programlarının da formatları mevcuttur. Format denildiğinde neredeyse hepimizin aklına bilgisayarlar gelir. Çünkü aldığımız bilgisayarları kısa süre sonra çökertip, arkasından format atmayı ve attırmayı öğrenmişizdir. Ancak sinema ve televizyon sektöründe bahsedilen format daha çok metinden oluşan bir yapıdır.

Format için ‘TARİFNAME’ ifadesi kullanılabileceğini Uğur ÇOLAK’ın konu ile ilgili makalesinden anlıyoruz. Çünkü formatlar televizyon programlarını tarif eden metinlerdir. Bunu bazı görsellerle de destekleyebilirsiniz. Bu formatların tarifname oldukları gerçeğini değiştirmez.

Aklınıza bir televizyon programı fikri gelebilir. Bunun için önce fikri sadece sizin bileceğiniz şekilde saklı tutun. Gerekirse zihninizde saklayın. Kağıda bile dökmeyin. Başından sonuna kadar zihninizde hayal edin. Daha sonra en ince ayrıntısına kadar belirlemek için yazılı çalışmaya başlamalısınız. Ancak bununla eş zamanlı olarak televizyon dünyasını da takip etmelisiniz. İyi bir takipçi değilseniz ürettiğiniz formatlarda da hatalı noktalar oluşabilir.

Formatı zihninizde şekillendirdikten sonra yazılı hale de getirdiniz. Hala sadece siz biliyorsunuz. Kimseyle paylaşmadınız. Çok iyi yaptınız. Daha sonra 2-3 sayfalık özet metni alarak en yakın notere gidin. Burada ‘Noter Onayı’ yahut ‘Noter Beyanı’ alın. Noter beyanının daha hesaplı olacağını belirtmekte fayda var. Noter beyanını aldıktan sonra artık fikrinizi çevrenizle paylaşarak alenileştirebilirsiniz. Bunun için e-posta ile göndermeniz sizin için çok faydalı olacaktır. Paylaşımlarınızı sözlü yapmanız herhangi bir telif sıkıntısında şahit bulmanızı gerektirecektir. Ancak e-posta yolu ile yapmanız, formatınızın alenileştiğini kanıtlamanız için kafidir.  Çevrenizle yapmış olduğunuz paylaşımlarla geri dönüşler alarak formatınızı en güzel hale getirebilirsiniz. Daha sonra da eğer sadece format yazarı iseniz yapımcılara, hem format yazarı hem de yapımcı iseniz televizyon kanallarına göndermeniz iyi bir başlangıç yapmanıza vesile olacaktır.

Unutmamalısınız ki, çok güzel fikirler çok büyük miktarda para kazandırabilirler. Ve bu fikrinizi yani paranızı çalmak isteyen kötü niyetli kişiler de olacaktır. Bunun için noter ve e-posta konularındaki uyarılarımızın ne denli önemli olduğunu unutmayın. Formatınızın ana fikrini alıp, yarışmacı sayısı, yayın saati, dekoru, süresi gibi ayrıntıları değiştirecek ve bu yolla haketmediği paralar kazanmak isteyecek kötü niyetli kişilerin varlığı sizleri fikir ve format üretmekten de alıkoymasın lütfen. Başarabilirsiniz.

Fikirleriniz güzel bir yapım çalışması ile vücut bulduğunda ve yayınlandığında çok iyi bir başlangıç yapmış olacaksınız. Bugün yayınlanmakta olan yarışma programların da bile yayın periyotu içerisinde ayrıntıları değiştirilebilmektedir. Burada önemli olan ana fikirdir. Özgün ve orijinal olan fikirdir.

Formatların yazımı için senaryoda olduğu gibi ‘SAHNE’, ‘MEKAN’, ‘DIŞ-GÜN-GECE’ teknik terimleri yer almaz. Bundan ötürü formatların hukuki statüsü tartışılsa bile günümüzde bir çok emsal kararda görülmektedir ki formatlar özet metinleri ile ‘ilim ve edebiyat eserleri’ başlığı altında eser sayılmışlardır. Tabi ki özet metinde özgün ve orijinal bir ‘hususiyetin’ varlığı en önemli noktadır.

En özgün, orijinal  ve eğlenceli formatları üretebilmeniz dileğimizle…

Sinemanın ve televizyonun kadirşinas takipçilerine merhabalar. Konuya girmeden önce GENÇ YOLCU’nun 12 yıllık ‘BİRLİKTE KEŞFEDELİM’ parolası ile devam eden serüveninden bahsetmek istiyorum. 5 Aralık 2017 itibariyle bu güzide gençler topluluğu, 12 yıllık sabırlı yolculuklarını tamamladılar ve nice 12 yıllara yelken açmış olan gemideki yolculuklarına devam etmektedirler. En başta bu güzel geminin dümeninde duran Kaptanına, akabinde tüm yazarlarına ve ayrıca tüm vefakar Genç Yolcu takipçi ailesine teşekkürlerimi iletmek istiyorum. Her ne kadar Genç Yolcu ailesine sonradan dahil olmuş olsam da, her geçen gün portalın kendini nasıl yenilediğine bizzat şahit olduğumu belirtmek isterim. Sinemayı, teknolojiyi ve geleceğe dair ne varsa her şeyi; geçmişi, kültürü ve medeniyeti ile harmanlayan bu toplulukta bir nokta olamamış olmak bile gurur verici. Nice Yıllara Genç Yolcu.

Bu yazımızı okuyan 6.588. takipçimizsiniz.

_Hulusi_ _Çelik_

1984 İstanbul Doğumlu. Liseye kadar olan eğitimini İstanbul'da tamamladı. Kimya Mühendisliği eğitimini yarıda bıraktı. Kamu Yönetimi ve Medya Yapımcılığı mezunu. Yapımcı, senarist ve televizyon programı formatı üreticisi. Evli ve bir çocuk babası.

One thought on “Televizyon Programı Formatları

  • 29 Mayıs 2020 tarihinde, saat 18:54
    Permalink

    İyi güzel yazmışsınız da yapımcılar mail yoluyla dahi kabul etmiyor ben daha bir yapımcıya bile ulaşamadım keşke bunun için de bir kaç kelime yazmış olsaydınız 🙂
    Ama yazınızı okudum bilgilendirici teşekkür ederim.

Bir yanıt yazın

E-posta adresiniz yayınlanmayacak. Gerekli alanlar * ile işaretlenmişlerdir