Snowboard

Karlar dağlara kavuştuğunda; artık sessizlik içinde kaybolmanın, kar taneleriyle birlikte hareket etmenin ve soğuğun tadını çıkarmanın vakti gelir… Board erbabı şanslıdır. Kaykayla karada, sörfle denizde, kiteboard ile havada sporunu icra eder. Yine de bir tanesi var ki hepsinden farklıdır. O özel şartlar ister, uygun hava ve zemin koşullarının buluşması gibi. Önce kış gelecek, ardından karlar düşecek ki snowboard ustası topu topu iki, üç ay keyif sürecek. Ancak kar yağdığında ve kaymaya müsait olduğunda sessizlik içinde kaybolmak, doğanın bir parçası olmak, dağlara eğilmesini emretmek mümkün olur.

TÜM YILA YAYILABİLİR BİR SPOR
Snowboard kışın yapılan bir spor olarak kabul görse de, işin ustaları onu bir seneye yaymayı başarır. Gerçek bir snowboard’cu kayamadığı mevsimleri kışa hazırlık için bacak kaslarını güçlendirici antrenmanlar yaparak, televizyon ve internetten ustaları seyredip görgüsünü artırarak geçirir. Onun için board aşağıya inmek için değil, daha yükseğe zıplamak için bir araçtır. Sakatlanmaktan sadece bir süre kayamayacağı için korkar.

Sherman Poppin’in 1960’lı yılarda geliştirdiği ‘snurfer’, küçük bir su kayağını andırsa da ilk snowboard örneği olarak kabul ediliyor. Board’un ucunda ip, ayakta durulan bölümde ortadan arkaya kaymayı önleyici pütürlü bölüm bulunuyordu. Snurfer ile yarışmalara katılan Jack Burton Carpenter, ayaklarını tahtaya sabitlemenin kendisine avantaj getireceğini düşündü ve haklı çıktı. Aynı dönemde Jeff Grell ilk ‘yüksek arkalı bağlama (HyBak binding)’nın tasarımını yaptı. Demetre Molovick ‘winterstick’i buldu, ‘kırlangıç kuyruk (Swallow Tail)’ ve ‘laminant konstrüksiyon (laminate construction)’ tasarımlarını yarattı. Snowboard’cular ilk başlarda kayak ayakkabılarını kullanıyordu. 1980’lerde sert yapılı sorels ve sno-pack tipi ayakkabılar imdada yetişti. Chuck Barfoot ve Tom Sims’in de snowboard ekipmanının gelişiminde önemli rollerde bulundular.

TÜRKİYE’DE SNOWBOARD
Türkiye’nin snowboard ile tanışması ise 2000’li yılların başına dayanıyor. Türkiye Kayak Federasyonu Başkanı Özer Ayık, snowboard’un 2006 yılından itibaren kendine ait yarışma talimatı ve takvimi ile teknik komitesi olan bir kayak branşı olduğunu söylüyor: “İlk resmi snowboard milli takımımız da aynı yıl kuruldu. Takımımız snowboard branşından sorumlu yönetim kurulu üyemiz Ali Oto ve baş antrenörümüz Thomas Bernik eşliğinde aralıksız olarak çalışmalarını sürdürüyor. Bu, snowboard’u ülkemizde yaygınlaştırmak için süren çalışmalarımızdan sadece biri.”

ESKİDEN SEVİLMEZLERDİ
Meraklıları günümüzde pistlerde diledikleri gibi kayadursun, snowboard’cuların hareket alanları yakın zamana kadar o kadar geniş değildi. İlk zamanlarda Amerika’daki kayak alanlarının sadece yüzde 7’sinde board’culara izin vardı. Karları kazıyıp, havalandırdıkları için pek sevilmiyorlardı. Artık Amerika’daki kayak pistlerinin yüzde 97’si onlara açık. Ayrıca her snowboard’cunun hayali ‘half pipe’lar da bu pistlerin yarısından fazlasında bulunuyor. Half pipe, board’culara artistik hareketler yapmalarını sağlayan, yarım silindir şeklinde bir pist.

NASIL BİR BOARD ALMALI?
Özellikle snowboard’a yeni başlayanların çözmesi gereken ilk konu kendilerine uygun genişlik ve uzunlukta board’u bulmaktır. Eğer board’un boyu yerden en fazla çenenize kadar geliyorsa bu; o board kısa demektir. Kısa board manevra yapmakta kolaylık sağladığı için yeni öğrenenler ve artistik hareketler yapanlara yöneliktir. Çene ile burun arasına gelen board’lar, orta boy olarak kabul edilir; parklar, dik yokuşlar ve farklı arazilerde kullanılırlar. Uzun board’lar, ise göz hizasından başın birkaç santimetre üzerine uzananlardır. Büyük dağlar ve derin inişler için tercih edilirler.

Board’un uzunluğu kişisel zevke göre değişse de, genişliği ayak numarası ile ilgilidir. Bağlamaları bağlayıp kayma pozisyonunuzda durduğunuzda botlarınız, snowboard’un kenarlarıyla aynı hizada veya çok az taşıyor olmalı. Ayağınız küçük geliyorsa dönüş için board’a gereken baskıyı uygulayamazsınız. Ayaklarınız tahtadan dışarı taşıyorsa o zaman ayakkabınız karı tutar ve dönmenize sebep olur.

SNOWBOARD’DA DÖRT STİL
Snowboard, malzeme ve hareket tarzına göre dört stile ayrılıyor. Technical freestyle, half pipe ve snow-park’larda; freestyle ise her yerde her şeyi yapmak isteyenlerin stilleridir. Her türlü kar tipinde ve arazide, fazla atlama zıplama olmadan yapılan tarz freeride; daha çok pist dışında, dik yerlerde yapılan inişlere de alpine ve freecarve olarak adlandırılıyor.

Bir spor disiplini eğitmen eşliğinde denemeler yaparak öğrenilir. Yine de yeni başlayacaklar için birkaç ipucu verebiliriz. İlk olarak board’un üzerinde hangi ayak önde, hangisi arkada duracak bunu belirlemeniz gerekiyor. Unutulmaması gereken bir kural: Ağırlık her zaman ön ayağa verilmeli. Board üzerinde öndeki bacağın kırıkmış gibi, arkadakinin dik tutulması doğru duruş şeklidir. Kayarken gözünüz gitmek istediğiniz değil, ilerlediğiniz yolda olmalı. Dönüş yapmak için kollarınız açık bir halde, belden yukarınızı dönmek istediğiniz yöne çevirmeniz yeterli. Durmak için dönüş yapma hareketini kullanmanız ve öndeki bacağınızı da dimdik yaparak, karı kazıyarak dönmeniz gerekiyor.

EN İYİ SNOWBOARD NOKTALARI
Snowboard için en uygun zemin, denizde sörf yapmayı andıran toz kardır. Sezon boyunca toz kar bulunduran Erzurum Palandöken ve Kars Sarıkamış bu özellikleriyle öne çıkıyor. Bolu Kartalkaya, Bursa Uludağ, Kayseri Erciyes, Bolu Ilgaz, Kocaeli Kartepe, Isparta Davraz ve Antalya Saklıkent de board’cuların emrine amade. Pistler snowboard için kar üstü araçlarıyla ezilerek hazırlanıyor. İsterseniz tamamen pist dışında, orman açıklarında kendi yarattığınız parkurlarda da snowboard’unuzla özgürlüğü yaşayabilirsiniz. Tabii, geri dönüş için yolu kaybetmemek ve enerjinizi tüketmemek kaydıyla.

Katkılarından dolayı RedBull’a tesekkür ederiz

 

 

YAZI: ERDEM KABADAYI