Milli Forma
Türkiye Futbol Federasyonu, Hasan Doğan’ın adını yaşatmak için anlamlı bir sergi hazırladı. ‘Tarihin Terli Tanıkları Türkiye Yollarında Milli Gurur Milli Forma’ isimli sergi, 21 Eylül’e kadar Beşiktaş’taki Dolmabahçe Sanat Galerisi’nde sergilenecek. 2009’un Mart ayına kadar ise 30 ili dolaşacak.
Hatırlarsınız mutlaka. Türkiye Futbol Federasyonu Başkanı Hasan Doğan, Hırvatistan maçının hemen ardından Lig TV muhabiri Ömer Güvenç’in, “Başkanım, Semih’e bir şey söylemek ister misiniz?” sorusuna şu yanıtı vermişti: “Lütfen bundan sonraki maçlarda bizi bu kadar zorlamasınlar; çünkü buna kalp dayanmıyor. İki maçtan sonra (İsviçre ve Çek Cumhuriyeti) ‘Bu maçları geçenlerin artık herhangi bir şekilde check-up yaptırmasına gerek yok kalple ilgili; çünkü kalp sağlam demek ki!’ dedik. Hırvatistan maçından sonra kalp yüzde 100 sağlamdır; ama dördüncüsüne Allah kerim!” Hasan Doğan bu sözlerinden 15 gün sonra, tatil için gittiği Bodrum’da ‘kalp krizi geçirerek’ yaşamını yitirmişti.
Türkiye Futbol Federasyonu, 143 günlük başkanlığı döneminde büyük işler başaran Hasan Doğan’ı unutturmamak adına, spordan sorumlu Devlet Bakanlığı ile güzel bir projeye imza attı. Türk milli takımının 1923’ten bu yana giydiği formalar ‘Milli Gurur Milli Forma’ sergisinde bir araya getiriliyor. Tabii, sergilenen sadece formalar değil. Türk Milli Takımı’nın çeşitli tarihlerde oynadığı maçların biletleri, şampiyonalar öncesi hazırlanan milli takım kitapçıkları, futbol tarihimizde büyük önem taşıyan milli maçların topları (2008 Avrupa Şampiyonası’nda Almanya ile oynadığımız yarı final maçının topu gibi) PTT’nin katıldığımız şampiyonalara özel hazırladığı damgalarla mühürlenmiş zarflar, şampiyonaların katılım belgeleri, plaketleri, dünya üçüncülüğü sonrası Milli Takımı’mıza verilen diploma gibi daha pek materyal…
Ücretsiz olarak gezilebilen Milli Gurur Milli Forma sergisi, Türk Milli Takımı’nın serüvenini 12 başlık altında inceliyor. Formalar arasına yerleştirilen plazma TV’lerden bulunduğunuz yıllar arasındaki gelişmeleri öğrenebiliyor, yapılan maçların özet görüntülerini izleyebiliyor ve o dönemlere ait gazetelerin spor sayfalarını okuyabiliyorsunuz. Sergide toplam 33 forma sergileniyor; fakat formaların tümü orijinal değil. Futbolculuk kariyerinde bir kez milli olma şansını yakalayan Fenerbahçeli futbolcu Melih Ilgaz’ın 1950 yılında giydiği orlon forma, en eski orijinal forma olma özelliğini taşıyor. Dikkat çeken diğer bir forma ise ‘şimşekli forma’. 1994 yılında oynadığımız ve 2-2 berabere sonuçlanan Türkiye-Macaristan maçında giyilen forma, milli takımın yıllarca giydiği kuşaklı formadan sonraki ilk farklı dizayn.
Sergiyi gezenler 1923’ten başlayıp 2008 yılına geldiklerinde hem seviniyor hem de üzülüyorlar. Çünkü bu alanda Hasan Doğan’a ait özel bir bölüm yer alıyor. İsteyenler açılan taziye defterine duygularını aktarabiliyorlar. 21 Eylül 2008 tarihine kadar İstanbul Beşiktaş’taki Dolmabahçe Sanat Galerisi’nde sergilenecek olan eserler, 2009 yılının Mart ayına kadar toplam 30 ili dolaşacak.
Milli takımın ilkleri
Milli Takım’ın ilk maçı: 26 Ekim 1923’te Taksim Stadı’nda oynanan ve 2-2 berabere biten Romanya maçı.
Milli Takım’ın ilk golü: İlk milli maçımızın iki golüne de imza atan Fenerbahçeli futbolcu Zeki Rıza Sporel.
Milli Takım’ın ilk galibiyeti: 17 Haziran 1924’te oynanan ve 4-0 kazandığımız Finlandiya maçı.
Milli Takım’ın yurtdışındaki ilk maçı: 1924 Paris Olimpiyatları’nda oynanan ve 5-2 kaybedilen Çekoslovakya maçı.
Milli Takım’ın katıldığı ilk Dünya Kupası: 1952’de profesyonelliği kabul eden Türk Milli Takımı, 1954’te İsviçre’de düzenlenen Dünya Kupası’na katılmış, Türk futbolcular ilk kez bu dönemde yurtdışında forma giyme şansı bulmuştur. Aslında 1950 yılında Dünya Kupası finallerinde kalsak da Killi Takım’ımız, ülkenin içinde bulunduğu ekonomik koşullar nedeniyle Brezilya’da düzenlenen şampiyonaya gidememiştir.
Milli Takım’da ilk kez ‘altın şeref madalyası’ alan futbolcu: 50 maçta 20 gol atarak tarihe geçen Lefter Küçükandonyadis.
Milli Takım’ın aldığı en farklı mağlubiyet: 8-0 (İngiltere)
Milli Takım’ın oynadığı ilk çeyrek final: 2000 Avrupa Futbol Şampiyonası
Milli Takım’ın oynadığı ilk yarı final: 2008 Avrupa Futbol Şampiyonası
SERKAN KARA
