Beyninizi Geliştirmenin Kanıtlanmış 10 Yolu

Twitter’da bir takipçimin Huffington Post’ta yayınlanmış olan TheUtopianLife.com’un Avustralya’lı yazarı Thai Nguyen’in “10 Proven Ways To Grow Your Brain: Neurogenesis And Neuroplasticity” (“Beyninizi Geliştirmenin Kanıtlanmış 10 Yolu: Nörogenez ve Nöroplastisite”) başlıklı yazının bağlantısını içeren twite tıklayıp, orijinal kaynağa gittiğimde makalenin ilk maddesinin “Aralıklı Oruç” tutma olduğunu görünce makalenin tamamını okuyup paylaştım. Daha sonra yazıyı kendimce Türkçe’ye çevirip siz tüm Genç Yolcularla da paylaşmak istedim.

Yararlı olması duasıyla,
@TalhaCelik

Beyin, hayatın ilk yıllarından sonra gelişmeyi durdursa da yetişkinlikte de yeni nöronların ve sinirsel yolların oluşabileceği görülmüştür.

Günde 30 dakika eğzersiz.
Meditasyon (Dua, zikr)
İçinde flavanoid barındıran yiyecekler (kakao – yaban mersini gibi), antioksidanları (yeşil çay) tüketmek beyin gelişimine yardımcı olur. Bunlara ek olarak aşağıdaki kanıtlanmış 10 yol da beynin gelişimine katkıda bulunur.

1- (Aralıklı) Oruç
Oruç tutmak veya kalori kısıtlamak, nöron gelişimini destekler, nörodejeneratif hastalıkların riskini düşürür, kavrama fonksiyonlarını iyileştirir. (Society for NeuroScience)

Oruç esnasında metabolik vardiya vücutta yağ tarafından üretilen bir hormon olan leptin seviyesini düşürür. Bunun sonucu olarak beyin, nöronların daha fazla enerji üretmesi için kimyasal bir sinyal alır. Haftada bir gün veya iki gün oruç tutmak bu noktada yararlı olabilir. Peygamberimizin yapıp tavsiye ettiği Pazartesi ve Perşembe oruçları gibi.

2- Seyahat Etmek

Yeni ve karmaşık yerlere seyahat etmek, farklı yerler görmek beyinde, bu yeni ve ilgi çekici durumları anlama ve üstesinden gelme için yeni filizler oluşmasını sağlar.

3- Hafıza Geliştiren (Hatırlatıcı) Cihazlar Kullanmak

Hafıza eğitimi beynin ön ve yan bölümlerindeki ağlardaki bağlantıyı destekler ve yaşlanmaya bağlı hafıza kaybını azaltır. Hafıza eğitimi amaçlı kullanılan cihazlar, gözünde canlandırmayı, görselliği, mekansal navigasyonu, ritim (ahenk) ve melodiyi (ezgiyi) birleştirir.

Örneğin işten-eve, evden-okula vb. giderken yoldaki ışıkları ve nesneleri dikkatlice konumlandırmak olayları daha iyi hatırlamanızı sağlar. Bunu yaparken ne kadar acayip görsellikler kullanırsanız, hatırlamanız o kadar kolay olabilir. Attığınız adımları geri takip etmek, misina ipini çektikçe, olayların yüzeye çıkması gibidir.
Stres sonrası yaşanan hafıza sorunlarında, nesneler, tarihler ve isimleri hatırlamada bu teknik kullanılır. Hafıza eğitimine isimleri, duaları veya şiirleri ezberlemekle başlayabilirsiniz.

4- Bir Enstrüman Çalmayı Öğrenmek

Müzisyenlerde yapılan beyin taramasında, beynin farklı bölgeleri arasında yüksek bağlantı görüldü. Bir müzik enstrümanı çalmak yoğun çoklu-duyumsal bir tecrübedir.
Özel sesler ve görsel desenli motor eylemlerin birleşmesi yeni sinirsel ağların oluşmasına öncülük eder.

Eğer hep bir enstrüman çalmayı hayal ettiyseniz, hafıza geliştirmek buna başlamak için iyi bir motivasyon olabilir.

5- Sık Kullanmadığınız El Egzersizleri

Çoğunlukla sık kullanmadığınız elinizi basit işlerde (diş fırçalamak, mesaj yazmak, çay karıştırmak vb.) kullanmak yeni sinir yolları oluşmasına yardım edebilir.

Nöyrobik olarak da bilinen bu kavrama egzersizleri beyin hücreleriniz arasındaki bağı kuvvetlendirir. Artan bu sinir yolları ve hücreler arası bağ, hafızanızı daha da kuvvetlendirebilir. Sık kullanmadığınız el egzersizleri sizin duygusal sağlığınızı ve dürtü kontrollerinizi de geliştirir.

6- Kurgu Romanları Okumak

Kurgu romanları okumak beyinde artan ve devam eden bağların oluşmasını sağlar. Fiziksel duyumlar ve hareket sistemlerini kontrol eden bölgelerde, gelişmiş beyin aktiviteleri görülmüştür.

Roman okumak sizi hikayenin kahramanının bedenine taşınmanızı sağlar. Bu sayede karmaşık sosyal ilişkileri öğrenmek için akıl durumunuzda önemli becerilerin olmasını sağlar. O yüzden okuma listenize beyninize ekstra fayda sağlayan bu durumlar için bazı romanlar ekleyin.

7- Kelime Dağarcığınızı Genişletin

Yeni kelimeler öğrenmek beyninizi görsel ve işitsel süreçler ve hafıza süreçlerini etkinleştirir.

Kelime dağarcığı az olan çocuklarda yetersiz kavrama verimliliği gözlemlenirken, geniş kelime dağarcığı ise öğrenci başarısının bir göstergesi sayılabilir.

Her gün yeni bir kelime öğrenerek kelime dağarcığınızı genişletebilir ve beyninize bir antrenman yaptırabilirsiniz.

Örnek: Ashab-ı Kehf (Mağara Arkadaşları)

Bunu eğlenceli hale getirmek için uygulamalar veya çevirimiçi kursaları kullanabilirsiniz.

8- Sanat Eseri Yapmak

10 haftalık, haftada bir gün 2 saatlik sanat kursuna katılan denekler üzerinde yapılan çalışmada beynin dinlenmesi denilen durumda yüksek bağların oluştuğu gözlemlenmiştir.

Bu durum iç-gözlem, hafıza ve empati gibi zihinsel süreçlere etki etmektedir. Sanatla uğraşmak dikkat ve odaklanmayı kontrol eden sinirsel yolları güçlendirmektedir.

Mozaik ve takı işleri ile uğraşmak, çömlekçilik, boyama veya çizim gibi motor ve kavrama süreçlerinin birleşimi beynin bağlanabilirliğini daha iyi geliştirir.
Padişahlarımızdan bazılarının da bu tarz sanatsal faaliyetlerle uğraşması ve estetik yönlerinin olması beyin gelişimi ve stres atma noktasında iyi bir tercih olduğunu gösteriyor.

Halk Eğitim Merkezi vb. kurumların yaptığı sanat kurslarına haftada bir dahi olsa katılarak beynin gelişmesini sağlayabilirsiniz.

9- Dans & Folklör

Birçoğumuz dansın bir karar olma süreci olduğunu düşünmemişizdir, lakin beyniniz için çok sağlıklıdır. Özellikle serbest stil dans ve ezberlenmemiş hareketleri olan danslar. Araştırmacılar, alzheimer ve bunaklığı önlemede kavrama etkinliklerinin etkisini karşılaştırmışlar ve bulmuşlardır ki dans etmek bu riski düşürmede %76 ile en yüksek paya sahip. (%47 ile haftada dört kez çapraz bulmaca çözmek ve %35 oran ile okumak)

Dans etmek sinirsel bağları arttırır çünkü o sizin -kine-statik, rasyonel, müzikal ve duygusal- birkaç farklı beyin fonksiyonlarını tek seferde birleştirmenizi sağlar.

Bir eşle birlikte dans ediyorsanız, hem takip etme hem de önderlik etme rolleri sizin kavrama uyarımınızı arttıracaktır.

10- Uyumak

Uyku, beyin hücrelerini bağlayan ve sinapslar arasındaki bilgi geçişini kolaylaştıran yollarda olacak çıkıntıların gelişmesini engellemeyi öğrenmeye yardım eder.

Her gece 7-8 saat uykuyu hedeflemeliyiz. Kesintisiz iyi bir uyku çekmekte zorlanıyorsanız eğer, her gün aynı saatte yatağa gitmek için bir totem-ayin yapmayı deneyin.

(Yatsı, Vitr veya Teheccüd Namazı olabilir. 🙂 )

Uyku getiren bazı çayları içerbilirsiniz veya odanızı mümkün olabildiğince karanlık yapmaya çalışın.

Infografik : VisMe

Yazar: Thai Nguyen

Çeviren: Talha Çelik – @TalhaCelik

Kaynak: http://www.huffingtonpost.com/thai-nguyen/10-proven-ways-to-grow-yo_b_10374730.html