Öğrenci Değişim Programları

Öğrenci Değişim Programları, Üniversite eğitimi elbette çok önemli ancak günümüzde diploma sahibi olmak tek başına yeterli değil. İş dünyası hem iyi bir eğitim almış hem de kendini çok yönlü olarak geliştirmiş gençlere ihtiyaç duyuyor. Özellikle üniversite yılları ve mezuniyetin hemen sonrası gençlerin kendilerini geliştirebileceği, keşfedebileceği bir dönem. Gençlerin hem akademik hem de sosyal becerilerini geliştirmesine ve yeni şeyler öğrenmesine yardımcı olacak pek çok imkân var.

Bunlardan belki de en önemlisi değişim programları. Çoğu üniversite öğrencilerine yönelik değişim programları sayesinde öğrenciler bir ya da iki akademik dönem ortak bir kurumda eğitim görme, staj yapma, gönüllü olma şansı elde ediyorlar. Değişim programları akademik katkının yanında dil, iletişim ve sosyal becerileri geliştirme şansı sunuyor. Farklı kültürlerle ve insanlarla karşılaşan katılımcılar önyargılarını daha çabuk yıkıyor. İletişim becerilerinin gelişmesi sayesinde de özgüvenleri artıyor. Değişim programları, hem kişisel gelişimi sağlamak hem de iş dünyasının aradığı çok yönlü, kreatif, iletişim becerileri yüksek gençlerden olabilmek için iyi bir fırsat. Bu programların bazılarına dilerseniz bir göz atalım.

Mevlâna Öğrenci Değişim Programı

Mevlâna Değişim Programı; YÖK tarafından 2011 yılından beri yürütülen, üniversite öğrencilerini ve öğretim üyelerini kapsayan bir program. Pek çok değişim programından farklı olarak hiçbir coğrafi bölge ayrımı olmaksızın bütün dünyayı kapsıyor. Yani bu program kapsamında dünyanın istediğiniz ülkesindeki bir üniversiteye 1 ya da 2 akademik dönem eğitim görmek için gidebilirsiniz. Ancak tabii ki öğrencisi olduğunuz üniversite ile gitmek istediğiniz üniversite arasında bir anlaşmanın yapılmış olması gerekiyor. Anlaşma varsa kendi üniversitenizin başvuru tarihlerini takip edin ve başvurunuzu yapın. Seçim kriterleri de çok zorlayıcı değil. 2,50 not ortalaması ve yabancı dil yeterliliği olan hemen her öğrenci bu program kapsamında bir üniversiteye gidebilir. YÖK gidecek öğrencilere her yıl belli bir miktar, aylık cep harçlığı mahiyetinde burs da veriyor.

Farabi Öğrenci Değişim Programı

Değişim programları yalnızca yurt dışı değişimleri için geçerli değil. Üniversite öğrencisi olarak ülke içinde de değişim programlarına katılmak mümkün. Farabi Değişim Programı 2009 yılından beri işte tam da bunu sağlıyor. Bu program ile Türkiye’nin merak ettiğiniz bir üniversitesinde ya da şehrinde 1 ya da 2 akademik dönem eğitim görebilmek mümkün. Bunun için kurumlar arasında bir protokolün imzalanmış olması gerekiyor.

Akademik başarı olarak istenen not ortalaması tıpkı Mevlâna Değişim Programı’nda olduğu gibi 2,50. Hem Farabi hem de Mevlâna Değişim programları isimlerinden de anlaşılacağı gibi yerli ve Türkiye’de YÖK tarafından uygulanıyor. Bu bakımdan şartları ve uygulanışları da birbirine benziyor. Farabi Değişim Programı kapsamında karşı üniversiteden aldığınız dersler kendi üniversitenizde kabul ediliyor ve dolayısıyla dönem kaybı yaşamıyorsunuz. Üstelik yeni bir üniversite, yeni arkadaşlar, yeni bir ortam ve edindiğiniz deneyim de cabası. Unutmadan belirtelim, YÖK bu programdan yararlanan öğrencilere de aylık cüzi bir miktar değişim desteği veriyor.

Erasmus Öğrenci Değişim Programı

1987’den beri uygulanan Erasmus Değişim Programı Avrupa Birliği üye ve aday ülkeleri arasında öğrenci ve öğretim üyesi değişimini sağlamak üzere geliştirilen bir program. 2015’ten sonraki yıllar içinde sadece Avrupa Birliği’ni değil Uzak Doğu, Kuzey ve Güney Amerika’ya kadar pek çok ülkeyi kapsayan bir program hâline geldi. Diğer bir ifadeyle kapsamı oldukça genişledi. Eğer üniversite öğrencisiyseniz, bu program kapsamında da üniversitenizin anlaşması bulunan bir kuruma 1 ya da 2 dönem eğitim almak üzere gidebilirsiniz. Erasmus Değişim Programı’nın bir farkı da staj için yapılacak değişimleri de kapsaması. Sadece ders almak üzere değil, bir firmada çalışmak üzere de değişim gerçekleştirmek mümkün. Bu program sayesinde özellikle dil becerilerinizi geliştirmeniz, farklı kültürleri tanımanız mümkün oluyor. Başvuru esasları Mevlâna Değişim Programı ile benzerlik gösteriyor. Çok yüksek bir akademik not ortalaması ve dil düzeyi beklenmiyor.

American Field Service (AFS)

AFS kültürler arası bir değişim programı. Bundan önce saydığımız değişim programları üniversite öğrencilerine yönelik idi. Ancak AFS öyle değil. Farklı yaş gruplarından, her eğitim düzeyinden bireyler katılabiliyor. Lise öğrencisi, üniversite öğrencisi, eğitimci ya da çalışan olarak kendinize uygun bir değişim bulmanız mümkün. Kültürler arası köprü vazifesi için yola çıkan Amerika merkezli bu organizasyonun pek çok ülkede bürosu bulunuyor. Kuruluşu ise Birinci Dünya Savaşı yıllarına kadar dayanıyor. Savaş sırasında ambulans şoförlüğü yapmak için gönüllü 15 kişi tarafından başlatılmış. Gönüllülerin sayısı zamanla artmış. Savaş bittikten sonra da dünya barışı için bir şeyler yapmak istemişler ve AFS’yi kültürler arası alışverişi destekleyen bir yapıya dönüştürmüşler.

AFS’li olabilmek için AFS’nin Türkiye’deki faaliyetlerini yürüten Türk Kültür Vakfı tarafından yapılan yazılı ve sözlü sınava girmeniz gerekiyor. Sınav sonucunda AFS’li eğitim kurumu ve kuruluşlarda bir yıl eğitim alabilme, gönüllü olabilme, değişim gerçekleştirebilme şansı elde ediliyor. AFS’nin diğer değişim programlarından farklı tarafı, ekonomik destek imkânı sunmuyor oluşu. Ayrıca konaklamak için yurt, misafirhane değil, AFS gönüllüsü ailelerin evleri kullanılıyor.

Böylece katılımcılar iletişim becerilerini geliştiriyor ve gidilen ülkenin kültürüne daha çabuk adapte oluyor. AFS ile yalnızca değişim gerçekleştirmek değil birilerini konuk etmek de mümkün. AFS’li aile olduğunuzda evinize dünyanın dört bir yanından gelenleri konuk edebilir, onlara kendi kültürünüzü anlatmanın yanı sıra yeni bir kültürü kendi evinizde tanıma fırsatı da elde edebilirsiniz. Ayrıca AFS’nin bir de gönüllü derneği bulunuyor; bu derneğe katılıp eğitim alabilmek ve AFS’nin faaliyetlerine katılmak mümkün.

Avrupa Gönüllü Hizmeti

AFS ile aralarında son derece büyük benzerlikler var. Ancak Avrupa Gönüllü Hizmeti’nde yaş sınırı bulunuyor. Programa 17-30 yaş arasındakiler katılabiliyor. Katılmak için başka şart aranmıyor. Türkiye’de bu programa dâhil herhangi bir kurumla irtibata geçip o kurumun uygun bir yer bulmasını sağlamak gerekiyor. Örneğin belediyeler, çeşitli STK’lar, üniversiteler, liseler…

Programa katılacaklar diledikleri bir ülkede gönüllü faaliyetlerde yer alarak yabancı dillerini ilerletebiliyor, yeni bir dil öğrenebiliyor, iletişim becerilerini geliştirebiliyorlar. Programın AFS’den bir başka farklı ve güzel tarafı; gönüllülerin yeme-içme, konaklama, sigorta ve vize masraflarının program tarafından karşılanması ve hatta katılanlara belli bir miktar cep harçlığının bile verilmesi. En az 2, en fazla 12 ay boyunca başka bir ülkede bir gönüllülük deneyimi yaşamak, yeni insanlarla tanışmak ve kişisel gelişim sağlamak mümkün.

Gördüğünüz gibi; eğitim her yaşta, her zaman ve her şekilde mümkün. Değişim programları kendini geliştirmek isteyen herkes ama özellikle gençler için yeni kapılar açıp şahane fırsatlar sunuyor.

Kaynak: Yeliz Akersoy Sarı